
श्रीब्रह्मदेव : संस्कृत
अथ - [दुक्खहं कारणि जे विषय ते सुहहेउ रमेइ] दुःखस्य कारणं ये विषयास्तान् विषयान्सुखहेतून् मत्वा रमते । स कः । [मिच्छाइट्ठिउ जीवडउ] मिथ्याद्रष्टिर्जीवः । [इत्थु ण काइं करेइ] अत्रजगति योऽसौ दुःखरूपविषयान् निश्चयनयेन सुखरूपान् मन्यते स मिथ्याद्रष्टिः किमकृत्यं पापं न करोति, अपि तु सर्वं करोत्येवेति । अत्र तात्पर्यम् । मिथ्याद्रष्टिर्जीवो वीतरागनिर्विकल्प-समाधिसमुत्पन्नपरमानन्दपरमसमरसीभावरूपसुखरसापेक्षया निश्चयेन दुःखरूपानपि विषयान् सुखहेतून् मत्वा अनुभवतीत्यर्थः ॥८४॥ एवं त्रिविधात्मप्रतिपादकप्रथममहाधिकारमध्ये 'पज्जय रत्तउ जीवडउ' इत्यादिसूत्राष्टकेन मिथ्याद्रष्टिपरिणतिव्याख्यानस्थलं समाप्तम् । अब और भी मूढ़ का लक्षण कहते हैं - मिथ्यादृष्टि जीव वीतराग निर्विकल्प परमसमाधि से उत्पन्न परमानंद परम-समरसीभावरूप सुख से पराङ्मुख हुआ निश्चयकर महा दुःखरूप विषयों को सुख के कारण समझकर सेवन करता है, सो इनमें सुख नहीं हैं ॥८४॥ इसप्रकार तीन तरह की आत्मा को कहनेवाले पहले महाधिकार में 'जिउ मिच्छतें' इत्यादि आठ दोहों में से मिथ्यादृष्टि की परिणति का व्याख्यान समाप्त किया । |